Europa reaguje na zagrożenia. Unia Europejska przygotowuje się do znaczącego wzmocnienia swoich zdolności obronnych. Parlament Europejski i Rada osiągnęły porozumienie dotyczące zmian w kluczowych programach finansowych UE, które pozwolą skierować dodatkowe środki na rozwój technologii wojskowych, ochronę infrastruktury krytycznej oraz wsparcie przemysłu obronnego, w tym również ukraińskiego. Nowe regulacje stanowią element planu ReArm Europe i mają wzmocnić bezpieczeństwo oraz strategiczną autonomię Unii w obliczu rosnących napięć geopolitycznych.Parlament Europejski oraz przedstawiciele duńskiej prezydencji Rady osiągnęli nieformalne porozumienie zakładające zmianę kilku programów unijnych, takich jak Strategic Technologies for Europe Platform (STEP), Horizon Europe, Europejski Fundusz Obronny, program Cyfrowa Europa oraz instrument Łącząc Europę.Zmiany te umożliwią przekierowanie większych środków finansowych na cele związane z bezpieczeństwem i obronnością. Czytaj także: Bezpieczeństwo z nieba. Satelitarne wsparcie UE w kryzysach i konfliktachZwiększenie odporności infrastruktury i systemówW trakcie negocjacji europosłowie podkreślili, jak ważne jest rozszerzenie zakresu działań na kwestie odporności państw członkowskich. Obejmuje to ochronę infrastruktury krytycznej, zdolność reagowania kryzysowego, zapewnienie wiarygodności i bezpieczeństwa procesów wyborczych, a także zwiększenie ochrony cyfrowej infrastruktury o kluczowym znaczeniu przed cyberatakami. Rozszerzenie to wynika z rosnących zagrożeń hybrydowych, które coraz częściej łączą działania militarne, informacyjne i cybernetyczne.Czytaj także: „Europa potrzebuje tarczy”. UE planuje wspólny system antydronowyUkraina włączona w unijne działania obronneSzczególną uwagę zwrócono na konieczność wsparcia ukraińskiego przemysłu obronnego. Europosłowie doprowadzili do uzgodnienia, zgodnie z którym Ukraina będzie mogła uczestniczyć w Europejskim Funduszu Obronnym.Otwiera to drogę do korzystania z unijnych środków na rozwój technologii obronnych, co ma znaczenie zarówno dla obronności samej Ukrainy, jak i dla bezpieczeństwa europejskiego.Technologie o podwójnym zastosowaniuW programie Horizon Europe przewidziano możliwość finansowania badań nad technologiami, które mogą być wykorzystywane jednocześnie w celach cywilnych i wojskowych. Jednocześnie podkreślono konieczność dalszego rozwijania zastosowań cywilnych.Rozwiązanie to ma charakter szczególny w ramach obecnych wieloletnich ram finansowych i nie przesądza o kierunku negocjacji dotyczących kolejnego budżetu unijnego.Czytaj także: Unia Europejska wzmacnia swoją obronność. PE poparł Tarczę WschódWspieranie innowacyjnych przedsiębiorstw i infrastruktury transportowejTechnologie obronne zostaną wskazane jako czwarty strategiczny obszar wsparcia w ramach platformy STEP. Oznacza to, że pomoc finansowa będzie mogła być kierowana także do mniejszych przedsiębiorstw, w tym start-upów, które często posiadają innowacyjne rozwiązania, lecz napotykają trudności w pozyskaniu kapitału.Nowe przepisy umożliwią również finansowanie infrastruktury transportowej o podwójnym zastosowaniu w ramach instrumentu Łącząc Europę, w tym korytarzy transportu wojskowego.Komisja Europejska zyska możliwość określania dodatkowych warunków dotyczących pochodzenia materiałów, usług lub wyposażenia wykorzystywanego przy realizacji tych projektów.Czytaj także: Miliardy na bezpieczeństwo. „Największy program w historii”Komentarz przedstawiciela Parlamentu Europejskiego– Parlament i Rada wykonały swoją pracę. Teraz ruch należy do państw członkowskich i Komisji – narzędzia są gotowe, a możliwości można wykorzystać – powiedział główny negocjator, poseł Rihard Kols (ECR, Łotwa). Podkreślił również, że „ten mini-pakiet legislacyjny to coś więcej niż tylko korekta przepisów – to jasny sygnał, że UE zaczyna traktować inwestycje obronne z powagą, jakiej wymagają obecne czasy”.Czytaj także: Rosyjskie prowokacje. Jest zdecydowana reakcja europarlamentuProces formalny Porozumienie musi teraz zostać zatwierdzone przez Parlament Europejski i Radę. Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii przeprowadzi głosowanie nad tekstem 20 listopada, po czym dokument ma zostać poddany głosowaniu plenarnemu jeszcze przed końcem roku.Propozycja Komisji Europejskiej z 22 kwietnia 2025 roku zakłada zwiększenie inwestycji obronnych w ramach budżetu UE jako część programu ReArm Europe. Jest to odpowiedź na nasilające się zagrożenia geopolityczne oraz potrzeba wzmocnienia europejskiej autonomii strategicznej i konkurencyjności sektora obronnego, zgodnie z założeniami przedstawionymi w Białej Księdze dotyczącej gotowości obronnej UE do 2030 roku.Czytaj także: Kto bliżej Europy, a kto się oddala? Lista „faworytów” i „spadkowiczów”